Орчин үеийн кинонд комиксуудыг оруулдаг нь ихэссэн нь үзэгчид эрх биш анзаарсан байлгүй. Тод яруу жишээ бол "Ахмад Америк-2" ба "Өшөө авагчид" байна. Комикс гэж би хувьдаа үзэхдээ зурган өгүүлэл буюу graphic novel-ийг тооцоогүй. Энэ учиртай. Супер-баатруудтай комикст ихэвчлэн сайн ба муу гэсэн хоёр ялгаа байдаг. Харин зурган өгүүлэлд өрнөл арай тэс өөр байдаг. Зурган өгүүллийн нэг том сайхан жишээ бол Фрэнк Миллерийн  "Нүглийн хот" буюу "Sin City" юм. Уг зохиолын баатруудыг ганц үгээр тодорхойлох хэцүү байхаас гадна, сайн муу буюу хар цагаанаар ялгасан үзэлгүй байдаг. Чухам энэ учраас Фрэнк Ми...

Ойрд блогоороо орж ирээгүй, хичнээн ч удчихав. Ер нь нэг кино үзсэнээ тэмдэглээд авах минь.
"Гүн ухаантнууд" гэдэг нэртэй кино үзэв ээ хө. Уг кинонд гариг ертөнц чадарч байх юм. Цөмийн зэвсэг хараа хяналтаас гарсан юм уу, бүү мэд. Хүн төрөлхтнийг чадрахын өмнөхөн, Жакарт хотноо хэдэн гүн ухааны оюутнууд цугласан байх юм. Тэд зөвхөн логикоор сэтгэн, хэн газар доорх бункерт хэн амьд үлдэх эртхтэйг шийдэлцэх юм байх. Хүмүүнлэгийнхний тарих ониногооны тухай кино юм болов уу гэж бодтол үгүй юм, бүр үнэнгээсээ болж байгаа юм шиг харуулсан байж.

За манай хэдэн хүмүүнлэгийн малнууд нэг ангид цуглацгаан...

Хэд хоногийн өмнө Дэлхийн дараа гэдэг кино сонжив. Энэ кинонд Вилл Смит ба Вилл Смитын клон нь тоглодог юм. Кино нь өөрөө 12 насны хүүхдүүдэд зориулагдсан бөгөөд, томчуул үзэх юм бол бөөн асуудал үүснэ. Кино нь ер нь юуны тухай бэ?
Дэлхий гариг тэр чигээрээ пяарчихсан юм байх- харин дэлхийн хүн ам аль хэдийнээ нэг холхон газар очиж суурьшсан юм гэнэ. Яагаад гэдэг нь ойлгомжтой. Түүхэн хуудсыг сөхвөл, ийм алхмуудыг хүн төрөлхтөн амжилттайгаар даван туулсан. Английг балиартуулж дуусвал, Америк тив үрүү дүрвэх хэрэгтэй. Харин Америк дүүрээд эхэлбэл, үйлдвэрлэлийн байгууламжуудаа Хятад уруу гаргаа...

Олон хоногийн өмнө Джанго кино үзсэн билээ. Кино нь хэний кино, хэн тоглосныг яриад дэмий биз, үзээгүй хүн тун ховор байх шиг санагдсан. Үзээгүй нь шууд татаад ч хамаагүй, үзэх хэрэгтэй. Маш сайн кино гэж хэлбэл юу ч хэлээгүйтэй адилхан. Тарантино найруулагчийн бүтээл дундаас заавал үзэх киноны нэг мөн. Киног нь яриад нэмэргүй. Өөрөө үзэх хэрэгтэй. Үзсэн хүмүүст харин түүхэн хуудсыг өнгөцхөн сөхөж, кинонд юу харуулж байгааг товч өгүүлье.

Бидний мэдэж байгаагаар өндөр хөгжил, соёл иргэншлээрээ толгой зохидог Европ тив асар жижигхэн билээ. Бүр аль эртнээс орон зай бүгдэд нь хүрэлцдэггүй байсан. ...

Аль эрт дээр үеэс энэ киноны тухай бичих юмсан гэж бодож билээ. Нэрээсээ эхсүүлэн, тун амаргүй кино. Нэгт, нэр нь л гэхэд тун амаргүй. Apocalypse гэдэг үг нь ертөнцийн сөнөл, төгсгөл, бурхны шийтгэл хэмээн орчуулагддаг. Харин "Now!" гэдэг нь нэмэлт нь: Одоохон, нэн даруй, алив гэсэн утга агуулдаг. Өөрөөр хэлбэл, ертөнцийн төгсгөлийг одоохон, нэн даруй болох ёстойг зөгнөн шаардсан нэр гэж ойлгож болно. Харин монголчлохоор, "Eртөнцийн төгсгөлийг аль!" гэх юм уу? Чихэ...

Ермек Түрсүновын хоёр дахь уран бүтээлийг нь хэд хоногийн өмнө сонжив. "Шал" нэртэй бүтээлдээ найруулагч хүн амьтнаас зайдуу оршдог тосгоны өвгөн, ач хүү, ач хүүгийнх нь ээжийнх нь амьдралыг харуулна. Киноны өрнөл эхэндээ жаахан хуурайдуу, удаан өрнөх боловч, киноны дундад үйл явдал өрнөн, өвгөн ба зэрлэг байгаль буюу тал нутаг хоёрын тэмцлийг харуулдаг.

Ер нь юманд дэс дараа гэж сайхан. Түрсүновын анхны бүтээл болох "Бэр" киног гарсны дараахан найруулагч "шинэ Имамура" хэмээн өргөмжлөгдөж, найруулагчийн хувьд их ирээдүйтэйгээ харуулан баталсан. Гэтэл нэг мэдсэн чинь, хоёр дахь бүтээл нь бэлэн...

Бэттлшыпыг сонжив. Үнэндээ хэлэхэд яг юу үзсэнээ нэг их сайн ойлгосонгүй. Энгийн тооны дэвтэр дээр зурсан онгоц бууддаг хүүхдүүдийн тоглоомоор хийгдсэн кино тул, зохиол ба агуу найруулга гэж байхгүй. Утга харин бий. Үйл явдлын тухайд дурсамжид үлдсэн хэдэн мөч гэвэл, ийш тийш буудалцаад гүйгээд байгаа нэг хар хүүхэн, сэтгэлээрээ байн байн унасан залуу офицер, дайн байлдаан, сонин дизайнтай хуягт цэргүүд, эргэлддэг хөрөө, дахиад дайн байлдаантай хэсгүүдийн холион бантан байв. Бас уг киноны гол дүрийг тоглосон гайхамшигтай америк арми.

Гайхамшигт америк армийн тухайд, бас тусдаа сэдэв юм шиг. Өнө...

Ах дүү Коен тун давгүй кино бүтээдгээрээ алдартай. Жишээлбэл энэ  эсвэл "Жинхэнэ хат" гэж кино байна. Сүүлийнх нь надад асар их таалагдсан боловч, таалагдаагүй: Спилберг найруулагчийн үргэлж нулимсны булчирхайг цочоохыг оролдсон хөгжим нь давамгайлан, үйл явдалтайгаа зөрдөг нь миний сэтгэлд хүрээгүй.
Хөгжим бол кинонд маш чухал. Хэт нялуун, эсвэл хэт баатарлаг хөгжмүүд үнэндээ миний зэвүүцэл хүргэдэг. Дуу эсвэл хөгжим сэтгэлээс гарч байх ёстой. Энэ учраас энэ киног тусад нь сэдэвлэж, тусад нь бичиж байгаа юм. Коен ах дүү нар хөгжимтэй арай л өөрөөр харьцаг. Үүний нэг жишээ нь, "Ах минь, та ха...

Саяхан Бүхнийг санах гэдэг нэртэй уран сайхны кино сонжив. Энэ кино нь, аль эртний (1990 оны) Арнольд Шварценеггерын тоглосон киноны римэйк нь юмсанж. Ориг кинонд нь эхнэрийн дүрд хараахан од болж амжаагүй байсан Шэрон Стоун, хэрцгий гар хөл тастдаг Арни ах ба гурван мээмтэй бүсгүйгээр алдартай байсан. Кино нь тийм ч их сүрхий биш ч, цоглог буудалцаа байлдаанаар ба Арни ахын хошин хэллэгээр алдартай болсон. Нэг мэдсэн чинь римэйк нь гарчихсан байж.

Хамгийн түрүүнд, киноны үйл явдлыг өөрчилсөн байх юм. Марс гаригийн колонийг Австрали тивээр орложээ. Харин Дэлхий гариг өөрөө урьд өмнө байгаа...

Прометей гэж киног хэд хоногийн өмнө сонжив. Ер нь киноны үйл явдал үй түмэн асуулт үүсгэв. Кино нь өөрөө Харийнхны тухай бөөн мэдээлэлтэй, бас Харийнхны киноны үйл явдалтай танил иргэд олон гого танил деталь, эртний сайхан дурсамжуудыг сэргээсэн гоё юм харж олох болно.
Гэвч харамсалтай нь нэг биш, зохиол нь асар их доголдолтой, үй түмэн НО гарч ирэх нь тэр.

Эхний НО: Яагаад роботууд (андроидууд) шинжлэх ухааны шинжилгээний арга барил мэддэггүй юм бол. Ер нь хүмүүс нь ч тэр. Дэлхийн шилдэг эрдэмтэд буюу хүн төрөлхтнийг төлөөлж буй хүмүүс харь гаригт буухдаа, хамгийн тэргүүнд авах арга хэмжээ н...

© जगन्नाथ