Энд тэнд аялж явах хооронд, энд тэнд хөшөө харагддаг. Хуягт цэргүүд, улс төрчид, үзэсгэлэнт хүүхэн авхай нар, усан оргилуурын мариалаг охид, нуруундаа далавчтай шалдан нүцгэн хөвгүүд гээд. Зарим мангар хүмүүс энэ хөшөөг зүгээр л гэнэт газар доороос ургасан гэж боддог. Зарим бүр мангар ухаантай сэхээтэн маань, бодохдоо зураач барималч боовоо саах хооронд шалдан хүүхэн урлах онгод орсон ч гэж боддог. Аминдаа мангар ухаалаг сэхээтэн өөрийн тархины хэмжээгээ л гайхуулан харуулж байгаа юм л даа, чааваас.

Гэвч бодит байдал тийм биш байдаг. Хөшөө болгон бүтээгдсэн цаг үеийнхээ дүр зураг байдаг. Улс т...

Андтайгаа Амьтны Ферм номын тухай ярилцахад, соц нийгмийг ёстой сайхан шүүмжлэн харуулсан зохиол гэж байх юм. Гайхаад, хаанаас тэр шүүмжлэлийг олоод харчихсан юм бол гэж бодон, дахиж нэг уншихаар шийдэв. Бас явж явж соц нийгмийн тухай шүү... Нухацтай, сэдэвтэйгээ ойр дотно танилцаж байж л бодлоо бичье гэв. Хоёр өөр номын тухай яриад ч байх шиг санагдаад л тэр.
Аль дээр уншиж байсан болохоор, хэдэн юм мартчихсан юм байхдаа гэж өөрийн эрхгүй бодогдов. Уул нь зөнөж өтлөх нь болоогүй л юмсан...

Уншваа. 10-аад жилийн өмнө уншиж байсан нөгөөх л зохиол байна. Хөөрхөн, бас марзан, хэрэгтэй ёгт үлгэр х...

Че Гевара гэж алдарт улаан коммунист хувьсгалч гар байж билээ. Мань эр Кубын үгээгүйчүүдийн хувьсгалын томоохон зохион байгуулагчдын нэг байсан бөгөөд, Куб улс орны залан удирдах хүмүүсийн нэг болсон юм. Гэвч нөхөр Гевара удалгүй уйдаж, Африк тив зорихоор шийдэж гэнэ. Африк Африктаа бүр Конго улсыг зорьж гэнэ. Тэндээ мөн л адил өөрийнхөө хувьсгалт үйл ажиллагаагаа дэлгэж, Патрис Лумумбагийн хөдөлгөөнийг дэлгэрүүлэхэд тусалж гэнэ. Гэвч юу ч бүтээгүй, тэр хувьсгалаас нь. Одоо байгаа байдалтайгаа байгаа. Яг байснаараа байгаа. Ирэх 22-р зуунд ч бас мухар харанхуй хэвээрээ байх ч болно гэдэг таамаг...

Хэд хоног зав нойргүй гүйсээр байгаад, юу болж өнгөрч байгааг ч анзааралгүй өнгөрөв. Юм болгон өөрийн гэсэн адаг төгсгөлтэй байдаг тул, ажил ч намжиж сэтгүүл сонин эргүүлэх завтай болов. Хартал, сонгууль дөхчхөж. Энэ удаад өнөөх л гундалайнууд, занданшатрууд, чулуунбатууд шударга ёсны төлөө тэмцэхээр амласан гого хуудас хийлгэчхэж.

Хараад, баахан юм бодож суув. Мэдээж өнөөх л юмаа бодно. За, ингээд Монголд томоохон гээч нийгмийн газар хөдлөлт болоод өнгөрлөө. За, бага зэрэг хөрөнгөтэй байсан нь хоосорч, хөрөнгөтэй байсан нь хагартлаа баяжив. Улмаар нийгэмд баян ядуугийн зааг улам ихсэж, цаашид...

Манай орны хөгжлийн замд, бартаа ихээр тулгарч байгааг иргэд андахгүй. Худалч хүнд, нэг хүн тус бүр зуун ширхэг шалтгаануудыг нэрлэж чадна. Би ч бас, хэдэн зуугаар нэрлэнэ. Гэвч, энэхүү тэмдэглэлдээ би зөвхөн бартааг ярих биш, бартааны эх үүсвэрүүдийг нь болон гарах гарцуудыг нь ярьсан нь дээр болов уу гэж бодсондоо ийнхүү бичиж байгаа юм.

Дээрх бичсэн бартааг бий болоход, хоёр нөлөөлөх хүчин маш хүчтэйгээр нөлөөлдөг шиг надад санагддаг. Хамгийн түрүүнд бол, соёл урлагийн үүрэг нөлөө буюу функцийн талаар нийгэмд тархсан ташаа ойлголт. Уг функцийг  нэг бол хэт их томоор дөвийлгөн ойлгож, нэг бо...

Шашин бол их хөөрхөн зүйл. Дэлхийн түүхэнд яригдаж байсан хамгийн том дэмийрлүүдийн хамгийн том дэмийрэл бол шашин. Хүмүүсийг хуурч, хайран цагийг нь булаадаг зүйлсийн нэг бол бас л шашин.
Өөрөө бодоод үз. Шашин өөрөө юу зааж, юу өгүүлдэг бэ? Тээр тэр дээр, нэгэн үл үзэгдэгч нөхөр суугаад, чамайг харж ажиглаад, чиний хийх ёсгүй хэдэн зүйл зааж өгдөг. Бүр дэс дараатай, тэрийгээ жагсаагаад өрчихсөн. Хэрэв Тэр Нөхрийн заасан зүйлсийг нь дагахгүй бол, чамд зориулаад нэгэн утаа галтай, жигтэйхэн халуун газар бэлдсэн байгаа. Тэндээ чамайг үүрдийн үүрд, арьсыг чинь амьдаар хуулж, дундуур нь амьдаар х...

Уриалан дуудагч зүрх сэтгэлд хандаж, өрөвч сэтгэлийн хөг хөндөж, аль эсвэл цөс хөөргөж байвал, хууран мэхлэж эхэллээ гэж шууд ойлго. Эмоци, зүрх сэтгэлд хандсан үгний цаана маш тодорхой тавигдсан зорилго, сонирхол байдаг.
Чамайг уурлуулж, бухимдуулж байвал, зүгээр нэг биш гэдгийг мэдэж байгаа юу.

Олон мянгаараа буудуулсан лам, амиа алдсан залуухан хөвгүүд, зүрх сэтгэлээ чагнаж  сонголтоо өг гэх мэт лоозонгууд чиний саруул ухаан, рационал сэтгэхүйг чинь унтраахыг л зорьж байгаа юм. Санаатай, болгоомжтой байгаарай.
...

Аксиом гэж нэг сайхан үг бий. Өөдөөс нь яаж ч сарайчаад нэмэргүй. Зөв гурвалжин бол адил талт гурвалжин. Яаж ч эргүүлээд нэмэргүй. Аан, аксиомын эсрэг итгэлээр тэмцэж болох юм. Гэвч үүгээр аксиом алга болно гэж байхгүй. Байран дээрээ, салаавч үзүүлээд зогсож байх болно. Жишээ л гэхэд, одоо хүн бүр амьжиргааны төвшин ярьдаг. "Амьжиргааны төвшин дээшлүүлэх хэрэгтэй!" гэж хүн бүр орилолдон, газар шороогоо шүүрс алдан заралцаж байгаа. Дургүй нэг нь царайгаа ярвайлган, мөн адил заралцаж байгаа.

"Өвөг дээдсийн цусаа урсган олсон газар шүү дээ! Эзэн Чингисийн...!" гэж байгаад л, уйлан хатсаны дараа н...

(Багшийнхаа гэгээн дурсгалд)

Ядамсүрэнгийн Үржнээ гуай, мангуу намайг зураач болоход түлхэц өгч байсан хүмүүсийн нэг. Бага байхдаа, нүдээ бүлтийлгэн зургуудыг нь харж, ингэж сайхан зурдаг болох юмсан гэж мөрөөддөг байж билээ. Үүнд нэмж хэлэх нь зүйтэй: тэр цагт Аймшигт дарангуйллын социализмын тогтолцоо байсан юм. Хүүхдүүдэд аймшигт до яамныхан аймшигтайгаар буу тулгаж, хичээлийн гадуур зургийн, сийлбэрийн, дуу бүжгийн, шатрын, сүрлэн наамалын, Залуу зохион бүтээгчийн ордонд мэдээлэл зүйн, физик тооны гэх мэт баахан дугуйланд ажиллуулдаг байсан юм. Бас агаарын нисдэг моделийн дугуйлан Залуу зох...

Цаг зав гачигдана гэдэг, нэг талын их гоё юм. Нөгөө талаас...
Ер нь хийх юмгүй байснаас л дээр. Гэвч мэдээ мэдээлэл нь олдоод, хагас дутуу юм бичээд байдаг боловч нийтэлж л амжихгүй юм. Уул нь хэрэгтэй ажил бүтээчих сачийтай, ухаалаг аавын хөвгүүд залуучууд байдаг. Тэр залуучуудын ачаар бидний эх нутаг цэцэглэн мандах учиртай. Дэмждэг ганц юм маань, бага сага нийтлэл, мэдээллийн эх үүсвэрүүд.

Жишээ нь энэ нэг сайхан санаа байгаа- Дадидо, Хүү бид гурав түлхээд, хараахандаа барахгүй байгаа. Гэвч явуулаад л баймаар байхын. Залуучуудад уул нь мэдээ мэдээлэл зөндөө бий дээ. Заримдаа надад эгдүүцэл ...

© जगन्नाथ